ΟΙ ΠΟΜΑΚΟΙ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΟΥΡΚΙΑ! ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ
.jpg)
Οδοιπορικό και έρευνα στα Πομακοχώρια της περιοχής του Γκιόνεν (στην ευρύτερη περιοχή των Δαρδανελίων) έκανε το 2009-2010 ο Βούλγαρος ερευνητής Stoyan Shivarov στα πλαίσια της έρευνάς του για τη βουλγαρική παρουσία στη Μικρά Ασία (φωτογραφικό υλικό στο https://picasaweb.google.com/sasedna).
Η έρευνα, αν και προκατειλημμένη από τις βουλγαρικές θέσεις, έχει παρόλα αυτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η περιοχή του Γκιόνεν αποτέλεσε το κέντρο της Πρώτης Πομακικής Επανάστασης μέσα στην Οθωμανική αυτοκρατορία εναντίον των δυνάμεων των Νεότουρκων του Μουσταφά Κεμάλ, με επικεφαλής τον Πομάκο ήρωα Γκιαούρ Ιμάμ (βλ. Ζαγάλισα φύλλο 51).
Από την έρευνα είναι εντυπωσιακά τα στοιχεία της επιβίωσης της πομακικής γλώσσας και κουλτούρας στα χωριά αυτά. Όπως επισημαίνει ο Σιβάροφ θα περίμενε κανείς ότι οι Πομάκοι της περιοχής θα είχαν ξεχάσει τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους. Όμως αυτό δεν ισχύει, καθώς υπάρχουν σοβαρές αντιστάσεις: σε αρκετά χωριά και η γλώσσα μιλιέται από αρκετούς χωρικούς και γίνονται προσπάθειες για διάσωση του πομακικού πολιτισμού από τους κατοίκους της περιοχής. Οι Πομάκοι ενδιαφέρονται για τις ρίζες τους αν και τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους για να μάθουν την ιστορία τους είναι λιγοστά.
Παρουσία του δημάρχου Αρριανών, κ. Ιμπραήμ Σερήφ, γιορτάστηκε η φετινή επέτειος της 28ης Οκτωβρίου στο Πομακοχώρι της Οργάνης. Η παρουσία του δημάρχου δεν προσέθεσε και πολλά στον εορτασμό και σε τίποτα δεν θύμιζε τη λαμπρότητα των προηγούμενων χρόνων. Πάντως, το τελευταίο διάστημα φαίνεται να δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για τους οικισμούς του δήμου, και ιδιαίτερα τους Πομάκικους, καθώς τους επισκέπτεται συχνά. Μάλιστα, προσφάτως με δελτία τύπου και άλλες δημοσιοσχετίστικες ανακοινώσεις, προέβαλε τις επισκέψεις του στα μειονοτικά σχολεία της περιοχής. Για τα Ελληνόφωνα Δημόσια σχολεία τα οποία ο δήμος προσπαθεί να αφανίσει, πότε θα δείξει το αντίστοιχο ενδιαφέρον; 
Πραγματοποιήθηκε στην Κομοτηνή τη 1 Οκτωβρίου 2011, το 7ο Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών, με τη συμμετοχή 1.500 περίπου χορευτών από Ποντιακά Σωματεία όλης της Χώρας. Ήταν πραγματικά μία συγκλονιστική βραδιά, όμοια της οποίας δεν υπήρξε ποτέ στη Θράκη. Τόσοι χορευτές, με τόσο πάθος και την αστείρευτη ενέργεια και δύναμη της ίδιας τη Ποντιακής μουσικής, μας έκαναν να σκεφτούμε ότι δικαίως οι Πόντιοι βρίσκονται στις κορυφαίες βαθμίδες δυναμικότητας του Ελληνικού έθνους. Η συγκίνηση είναι ακόμη μεγαλύτερη εάν σκεφτεί κανείς ότι οι υπέροχοι αυτοί Έλληνες, δεν έχουν την ιστορική τους πατρίδα (Εύξεινο Πόντο), 
Η φωτιά που καταέκαψε χιλιάδες στρέμματα το καλοκαίρι στον Έβρο, προκλήθηκε από κάτοικο του Μεγάλου Δερείου, ο οποίος ισχυρίσθηκε ότι η …εξάτμιση από το τρακτέρ του έβγαζε…σπίθες και έτσι προκλήθηκε η πυρκαγιά στην παραμεθόριο περιοχή με την μεγάλη παρουσία δυνάμεων του Ελληνικού στρατού. 
Συνέδριο με θέμα: «Μετακινήσεις πληθυσμού στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1940» έγινε στην Κομοτηνή, από το τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ., στις 1 – 3 Ιουλίου 2011. Μια ομιλία του συνεδρίου είχε αναφορές και για τους Πομάκους. Πιο συγκεκριμένα, ο Γιώργος Νιάρχος του London School of Economics μίλησε για τις «πληθυσμιακές μετακινήσεις των Μουσουλμάνων της Θράκης την περίοδο 1940 – 49». 