Αναδημοσιεύουμε ένα παλιό κείμενο που περιέχει ένα μικρό ιστορικό του Κέντρου Πομακικών Ερευνών (Κ.Π.Ε.), όπου παρουσιάζεται με πολύ συνοπτικό τρόπο ένα μικρό μέρος της δράσης του, καθώς και όψεις της πολιτισμικής γενοκτονίας των Πομάκων.
Το Κέντρο Πομακικών Ερευνών είναι ο πρώτος Πομακικός Σύλλογος και ο φορέας εκείνος που έθεσε το Πομακικό ως ζήτημα πολιτισμικής γενοκτονίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το Κ.Π.Ε. έθεσε γερά τα θεμέλια του Πομακικού Κινήματος, ανέδειξε τους πρώτους Πομάκους ηγέτες, διεθνοποίησε το Πομακικό ζήτημα. Ό,τι έχει ακολουθήσει είναι καρπός εκείνης της πολύπλευρης δράσης.
«1) Τον Οκτώβριο του 1997 κυκλοφόρησε η πρώτη πομακική εφημερίδα, η ΖΑΓΑΛΙΣΑ, μέσα σε κλίμα έντονου αντιπομακισμού, εκ μέρους των τουρκόφωνων της Θράκης, οι οποίοι θεώρησαν ότι οι Πομάκοι δεν έχουν δικαίωμα στην πολυπολιτισμική κοινωνία και την εθνοτική τους αφύπνιση.
Απειλητικά τηλεφωνήματα και εκβιασμοί εναντίον των πρωτεργατών, κατευθυνόμενες καταγγελίες, πύρινοι αντιπομακικοί λόγοι μέσα στα τεμένη, υβριστικά κείμενα στον τουρκόφωνο Τύπο, ήταν λίγα μόνο από τα στοιχεία που συνέθεταν το βαρύ κλίμα. Όμως, παρά τις έντονες απειλές η εφημερίδα προχώρησε και όλο και περισσότεροι Πομάκοι άρχισαν να τη διαβάζουν.
2) Για έξι (6) περίπου μήνες, την περίοδο Απρίλιος 1998 έως Νοέμβριος 1998, το Κέντρο ήταν ο παραγωγός ζωντανής πομακικής εκπομπής στο ιδιωτικό τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό της Κομοτηνής, «Ράδιο Ξυλαγανή». Στην εκπομπή χρησιμοποιούνταν η πομακική γλώσσα και μεταδίδονταν πομακικά τραγούδια.
3) Δύο μέλη του Κέντρου Πομακικών Ερευνών συνέγραψαν το πρώτο Αναγνωστικό της πομακικής γλώσσας, το 1997.
4) Το 1996 και το 1997 κυκλοφόρησε η πρώτη και δεύτερη κασέτα αντίστοιχα με παραδοσιακά πομακικά τραγούδια, που διέσωσαν μέλη του Κ.Π.Ε. από διάφορα χωριά της Θράκης.
5) Στις 21 – 23 Αυγούστου του 1998, το Κ.Π.Ε. διοργάνωσε το πανηγύρι του Αλάνατ (Αλάν Τεπέ στα τουρκικά), αφού προηγουμένως οι πολέμιοι της πομακικής αφύπνισης, απομάκρυναν διά της βίας τον παραδοσιακό Πομάκο «αγά» του πανηγυριού, Χατίπ Μεμέτ.
_______________________
Το ελληνικό κράτος αρνείται να αναγνωρίσει σήμερα τα πολιτισμικά δικαιώματα των Πομάκων της Θράκης. Επιπλέον, έχει ταυτιστεί απόλυτα με τις απόψεις των Τούρκων εθνικιστών οι οποίοι επί δεκαετίες αγωνίζονται για τη βίαιη αλλαγή της ταυτότητάς τους, ακολουθώντας μοντέλα πολιτισμικής γενοκτονίας που εφαρμόστηκαν σε μικρούς λαούς της Μικράς Ασίας και ιδιαίτερα σε βάρος των Κούρδων.
Ακόμα και σε επίπεδο ορολογίας οι Πομάκοι έπαψαν να δικαιούνται του εθνωνύμου τους. Η ελληνική κυβέρνηση επίσημα τους αποκαλεί πλέον κατοίκους της ορεινής περιοχής, αρνούμενη να χρησιμοποιήσει το όρο «Πομάκοι» για να μη προκληθεί η αντίδραση της Άγκυρας. Ο όρος «ορεινοί» θυμίζει τη φασιστική θεωρία που ίσχυε στην Τουρκία μέχρι πριν λίγα χρόνια όταν όλοι οι Κούρδοι αποκαλούνταν «ορεινοί Τούρκοι». Η Τουρκία έκανε ένα βήμα μπροστά και έπαψε πλέον να χρησιμοποιεί τον όρο, ενώ η Ελλάδα, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποδεικνύοντας το χαμηλό επίπεδο ωριμότητας και της εθνικής της εξάρτησης επανέφερε ένα όρο που ακόμα και δικτατορικά καθεστώτα τον έχουν εγκαταλείψει.
Οι Πομάκοι υπέστησαν στον εικοστό αιώνα τη βιαιότερη ίσως πολιτισμική γενοκτονία στην Ευρώπη. Η πνευματική τους ηγεσία εκτουρκίστηκε, η γλώσσα τους καταδιώχθηκε με τις πλέον βάρβαρες και μεσαιωνικές μεθόδους στα αποκαλούμενα μειονοτικά τουρκόφωνα σχολεία της Θράκης, τα οποία αποτέλεσαν τα νεκροταφεία της πομακικής γλώσσας. Η ιστορία τους συνεχίζει να είναι άγραφη και ό,τι γράφηκε είναι προϊόν μιας αντίληψης αφομοιωτικής που αρνείται να τους δει έξω από εθνικές σκοπιμότητες. Τα ήθη και έθιμά τους, τα τραγούδια, οι στολές τους και η λαϊκή τους παράδοση έχουν καταληστευθεί από τους περιβάλλοντες λαούς.
Από το 1998 τα μεγάλα πανηγύρια που γίνονταν για αιώνες στη Γη των Πομάκων, έχουν μετατραπεί σε εθνικιστικές φιέστες των Τούρκων (με εθνικές τουρκικές ενδυμασίες, τραγούδια και σύμβολα). Το ελληνικό κράτος όχι μόνο δεν αντιδρά αλλά αφενός συμβάλλει σε τοπικό επίπεδο με τους μηχανισμούς του στη γενοκτονία και αφετέρου έχει περιθωριοποιήσει και αρνείται να ενισχύσει κατά οιονδήποτε τρόπο δυνάμεις όπως το Κέντρο Πομακικών Ερευνών που αγωνίζονται να περισώσουν ό,τι είναι δυνατόν από τη λαίλαπα του εκτουρκισμού.
Δείγμα συμπεριφοράς του ελληνικού κράτους και ιδιαίτερα του νομάρχη Ροδόπης κ. Στέλιου Σταυρόπουλου είναι ο τουριστικός οδηγός του νομού Ροδόπης ο οποίος κυκλοφόρησε με δαπάνες της νομαρχίας (1998). Ο οδηγός στη σελ. 29 είχε απλή αναφορά στους Πομάκους. Μετά από αντιδράσεις της πολιτικής ηγεσίας των μουσουλμάνων της Θράκης, η οποία εκφράζει ανέκαθεν τη βούληση της Άγκυρας, ο νομάρχης απέσυρε τα 10.000 αντίτυπα του οδηγού, τα οποία πολτοποιήθηκαν ή κάηκαν και στη συνέχεια επανεκδόθηκε ο οδηγός χωρίς να υπάρχει η αναφορά στη γλώσσα και την ιδιαιτερότητα. Η απίστευτη αυτή ιστορία που συνέβη στα όρια της πολιτισμένης Ευρώπης κηλιδώνει την αξιοπρέπεια κάθε πολιτισμένου ανθρώπου και δείχνει ότι στην Ελλάδα, στις αρχές της τρίτης χιλιετίας, εφαρμόζονται ακόμη μέθοδοι της Ιεράς Εξέτασης».
Κατηγορία: