Στα προηγούμενα φύλα της εφημερίδας μας αναφερθήκαμε στα βιβλία και στους δασκάλους που υπηρέτησαν στα μειονοτικά σχολεία από το σχολ. έτος 1925- 1926 μέχρι σήμερα. Στο παρόν φύλλο θα αναφερθούμε στον τύπο των σχολείων που λειτούργησαν και στο σκοπό που επεδίωξαν στην μειονοτική παιδεία και εκπαίδευση.
Μέχρι το σχολικό έτος 1954-55 στην Κομοτηνή λειτουργούσαν δύο ιεροσπουδαστήρια [μεδρεσέδες]. Το ιεροσπουδαστήριο ΧΑΪΡΙΕ που λειτουργεί ως σήμερα και βρίσκεται απέναντι από την Λαχαναγορά και το καταργηθέν ιεροσπουδαστήριο ΚΑΓΙΑΛΗ, πίσω από τα πρώην Δημοτικά Λουτρά. Το κτήριο χρησιμοποιείται πλέον ως οικοτροφείο για τους μαθητές που προέρχονται εκτός Κομοτηνής και κυρίως από τα Πομακοχώρια.
Στην πόλη της Ξάνθης λειτουργούσε ένα ιεροσπουδαστήριο, το ΣΑΑΤ ΚΟΥΛΕΣΙ ΜΕΔΡΕΣΕΣΙ ή ΚΙΟΥΛΙΕΣΙ, στην κεντρική πλατεία, το οποίο κατεδαφίστηκε ως ακατάλληλο. Διασώζεται ο πύργος του ρολογιού της Ξάνθης που βρισκόταν στην πύλη εισόδου του συγκροτήματος.
΄Όλα τα σχολεία χρησιμοποιούσαν την Οθωμανική γραφή. Με την υπογραφή της Ελληνο-Τουρκικής μορφωτικής συμφωνίας το 1951, τόσο στη Ξάνθη όσο και στη Κομοτηνή ιδρύθηκαν εξατάξια ιδιωτικά ημερήσια μειονοτικά γυμνάσια-λύκεια, για την εκμάθηση της Κεμαλικής γραφής με σκοπό να καταργηθεί η Οθωμανική από τα μειονοτικά σχολεία.
Το κτίριο στην Κομοτηνή εγκαινιάστηκε από κοινού από τους τότε βασιλείς της Ελλάδος Παύλο και Φρειδερίκη και από τον Τούρκο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Τζελάλ Μπαγιάρ, του οποίου το όνομα δόθηκε τιμητικά στο Γυμνάσιο Λύκειο Κομοτηνής (η ονομασία αυτή έχει πλέον καταργηθεί, αλλά οι τουρκόφρονες συνεχίζουν σκόπιμα να την χρησιμοποιούν). Στη Ξάνθη και επί υπουργίας Αλεξάνδρου Μπαλτατζή, το έτος 1965, ιδρύθηκε από τον Μουζαφέρ Σαλήχογλου το εξατάξιο γυμνάσιο-λύκειο, το οποίο φέρει το όνομά του.
Από τα παραπάνω μπορούμε να διατυπώσουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις:
Α] Με την υπογραφή της ελληνο-τουρκικής Mορφωτικής Συμφωνίας πάλι αγνοήθηκαν οι υπόλοιποι πληθυσμοί όπως οι Πομάκοι, Τσιγγάνοι και Τσερκέζοι. Η μόνη μέριμνα ήταν για τους Τούρκους. ΄Οσοι αποφοίτησαν από αυτά τα γυμνάσια σε τρία χρόνια ερχόταν και διορίζονταν δάσκαλοι στα μειονοτικά σχολεία.
Β] Σύμφωνα με την μελέτη του Sacit PEKAK καθηγητή ιστορίας του Πανεπιστημίου HACETTEPE της Τουρκίας και του διεθνούς φήμης καθηγητή Τουρκολογίας HEATH LOWRY του Πανεπιστημίου PRINCETON και BAHÇEŞEHİR, έχουν καταμετρηθεί στον Ελλαδικό χώρο 3771 οθωμανικά μνημεία όπως φρούρια, ιμαρέτια, κιουλιέδες, μεδρεσέδες [ιεροσπουδαστήρια] καραβάνσεράγια κ.τ.λ. Σημειώνω εδώ ότι δεν γνωρίζω εάν μέσα στα 3771 μνημεία συγκαταλέγονται οι Ρωμαϊκοί και Βυζαντινοί ναοί που μετατράπηκαν σε τεμένη και σε άλλα οθωμανικά ιδρύματα.
Γεννάται το ερώτημα: στα 600 χρόνια τουρκοκρατίας και σχεδόν 100 μετά την απελευθέρωση της Ελληνικής Θράκης, γιατί η Τουρκία δεν ενδιαφέρθηκε να ιδρύσει έστω και ένα σχολείο στα Πομακοχώρια;
Από την στήλη αυτή προκαλώ τον οποιονδήποτε να έρθει και να μας υποδείξει έστω και ένα μνημείο από τα 3771 της Ελλάδας, το οποίο να βρίσκεται στα Πομακοχώρια είτε από εδώ είτε στην άλλη μεριά των συνόρων, στη Βουλγαρία.
Οι Τούρκοι ουδέποτε θεώρησαν τους Πομάκους ομοεθνείς τους. Ανέκαθεν μας θεωρούσανε αλλοεθνείς και γι αυτό εφάρμοζαν και σε εμάς το παιδομάζωμα και τον εκτοπισμό στα βάθη της Ανατολής. Για το παιδομάζωμα και τους εκτοπισμούς θα γράψουμε σε επόμενα φύλλα της εφημερίδας μας.
Οι Πομάκοι επί αιώνες πλήρωναν τους φόρους techizati askeriye και techizati maarifiye εξοπλισμού του στρατού και οργάνωση παιδείας. Φυσικά η οργάνωση παιδείας στα Πομακοχώρια ήταν ανύπαρκτη.
Γ] Το σχολικό έτος 1982-83 ιδρύθηκαν στην ορεινή περιοχή (Πομακοχώρια) ημερήσια Δημόσια Γυμνάσια – Λύκεια, που λειτουργούν μέχρι σήμερα, χωρίς βέβαια να διδάσκεται πάλι η πομακική γλώσσα. Επειδή, έχω διδάξει σε αυτά τα γυμνάσια γνωρίζω τις μαθησιακές δυσκολίες των μαθητών και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Πάρα ταύτα και χάριν της ποσόστωσης 0,5% έχουμε πτυχιούχους από τα πανεπιστήμια.
Τελειώνοντας το κεφάλαιο αυτό, θα ήθελα να αναφερθώ στους ισχυρισμούς ότι η πομακική δεν μπορεί να διδαχθεί στα σχολεία, λόγω έλλειψη γραφής και πλούσιου λεξιλογίου. Επειδή γνωρίζω την οθωμανική και την τουρκική γλώσσα, τους αναφέρω ότι την ετυμολογία της τουρκικής γλώσσας την έγραψε ένας Αρμένιος, ο Agop DİLAÇAN με εντολή του Μουσταφά Κεμάλ, διορίζοντάς τον συγχρόνως Διευθυντή στο Ανώτατο Ίδρυμα Τουρκικής Γλώσσας και Ιστορίας (ATATÜRK KÜLTÜR '44İL TARİH YÜKSEK KURUMU). Διότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχε τουρκική γραπτή γλώσσα και την δημιούργησε ένας …Αρμένιος και το πρώτο σύγγραμμα στην τουρκική γλώσσα το έγραψε η τουρκο-εβραία Halide Edip ADIVAR.
΄Οσον αφορά στον …πλούτο της τουρκικής γλώσσας, τους παραπέμπω στο λεξικό του παραπάνω τουρκικού Ιδρύματος και τυχαία στο γράμμα Ν για να δούνε από τις δύο χιλιάδες λέξεις, αν θα μπορέσουν να βρούν έστω 50 λέξεις τουρκικές.
(τεύχος 43, Ιούλιος 2010)
Κατηγορία: